23-09-2016, 17:19
Творчасць Янкі Сіпакова
Творчасць Янкі Сіпакова, аб якім даследчык Д. Санюк гаворыць як аб "унікальнай творчай індывідуальнасці", дае арыгінальны прыклад суіснавання і ўзаемаўзбагачэння двух розных родаў літаратуры – эпасу і лірыкі, прычым як у паэтычнай, так і ў празаічнай форме. Глыбокая інтэлектуальнасць яго творчасці вынікае з ведання фальклору, міфалогіі, гісторыі народаў свету і ўвасабляецца ў надзвычай шырокай жанравай палітры, якая ўключае і класічныя формы, напісаныя сілаба-танічным вершам (санеты, трыялеты, балады), і верлібр, і прозу (лірычныя мініяцюры, апавяданні, аповесці), і публіцыстыку (нарысы, артыкулы). Аднак якімі б разнастайнымі па родава-жанравым выяўленні ні былі яго творы, па ўзрушана-рамантычным адчуванні жыцця ён застаецца паэтам. "Паэтычнасць светаадчування вызначае стылявую дамінанту вершаў, апавяданняў, аповесцей, нарысаў Янкі Сіпакова і адпаведна – месца гэтага пісьменніка як прадстаўніка лірычнага напрамку ў сучаснай беларускай літаратуры."
Янка (Іван) Данілавіч Сіпакоў нарадзіўся 15 студзеня 1936 г. у вёсцы Зубарэвічы Аршанскага раёна Віцебскай вобласці. За сувязь з партызанамі яго бацькі былі закатаваны ў гестапа, а шасцігадовы Іван і дзве яго сястры засталіся сіротамі і выхоўваліся ў цёткі. Сваю аўтабіяграфію паэт назваў "Замаразкі на першацвет" і падкрэсліваў, што, на яго думку, фарміраванне біяграфіі заканчваецца разам з дзяцінствам, а далей чалавек толькі развівае тое, што закладзена з малых год. Магчыма, так адбываецца не ў кожнага, але характар Янкі Сіпакова і сапраўды вызначыла трагедыя дзяцінства – вайна, якая дала яму праз лёс бацькоў трагічны ўрок грамадзянскасці і гуманізму, што праз усё жыццё вызначала жыццёвую і творчую пазіцыю паэта.
Пісаць вершы Янка Сіпакоў пачаў у школьным узросце, а надрукаваў першы верш у раённай газеце ў 16 гадоў. Яшчэ ў школьныя гады ён стаў працаваць паштальёнам, каб матэрыяльна дапамагаць сям'і, затым скончыў факультэт журналістыкі Беларускага дзяржаўнага універсітэта, дзе вучыўся разам з Анатолем Вярцінскім, Рыгорам Барадуліным, Міхасём Стральцовым і іншымі прадстаўнікамі "філалагічнага" пакалення, шліфуючы ва ўзаемадачыненнях свой талент. Затым працаваў у часопісах "Вожык", "Маладосць", "Беларусь", выдавецтве "Беларуская энцыклапедыя".
Аўтар зборнікаў паэзіі "Сонечны дождж" (1960), "Лірычны вырай" (1965), "Дзень" (1968), "З вясны ў лета" (1972), "Веча славянскіх балад" (1973, Дзяржаўная прэмія БССР), "У поўдзень, да вады" (1976), "Вочы ў вочы" (1978), "Усміхніся мне" (1984), паэм у прозе "Ахвярны двор" (1991), прытчаў "Тыя, што ідуць" (1993), аповесцей і апавяданняў "Крыло цішыні" (1976), "Жанчына сярод мужчын" (1980), "Усе мы з хат" (1982), "Спадзяванне на радасць" (1983), "Пяць струн" (1984), "Сад людзей" (1985), "Журба ў стылі рэтра" (1990).
Дамінантай лірычнага характару ў паэзіі Янкі Сіпакова з'яўляецца душэўнасць, прага дабрыні і ўзаемаразумення, трывога за чалавека. Сцвярджаючы гуманістычныя ідэалы, паэт нібы бярэ на сябе боль другога чалавека:
Дзе нам баліць, там і душа,
З душы ўвесь чалавек сатканы.
Дзе нам баліць, там і душа:
З душы ўвесь чалавек сабраны.
Мы адчуваем нечакана:
Дзе нам баліць, там і душа.
Таму чым большая душа, –
Даўжэй шчымяць і ныюць раны.
Дзе нам баліць, там і душа:
З душы ўвесь чалавек сабраны.
Гэты верш Янкі Сіпакова напісаны ў форме трыялета – васьмірадкоўя, у якім два першыя і два апошнія, а таксама першы і чацвёрты радок аднолькавыя. Асаблівая, сэнсавая рытмічная нагрузка падае, такім чынам, на радок, які паўтараецца тройчы (адсюль і назва "трыялет"). Апорны радок у трыялеце Янкі Сіпакова перадае балючую трывогу за чалавека, ахвярны сэнс яго прадназначэння ў свеце.
Класічная "цвёрдая" форма надае гэтаму вершу Янкі Сіпакова асаблівую кампазіцыйную строгасць, выверанасць, гармонію. Калі ўспомніць, што ў музычнай актаве таксама восем нот і паспрабаваць суаднесці кожны радок з пэўнай нотай, можна нават пачуць мелодыю гэтага верша, у якім так шчымліва перададзены душэўны стан лірычнага героя.
Сугучны па настроі, змесце і ідэі і наступны трыялет Янкі Сіпакова:
Не ведаю, што робіцца са мной:
Ад дабраты я плачу чалавечай,
Заўсёды плачу ад спагады нечай –
Не ведаю, што робіцца са мной!
А крыўда не ўгінае мае плечы,
Не нікну перад подласцю самой...
Не ведаю, што робіцца са мной –
Ад дабраты я плачу чалавечай.
Тут апорны радок прымушае задумацца над тым, што дабрата і спагада, на жаль, сустракаюцца ў чалавечых узаемаадносінах не часцей, чым крыўда і подласць. З крыўдай і подласцю чалавек вымушаны змагацца, а вось дабрату і спагаду трэба ўмець заўважаць і цаніць, што бывае рэдка. Таму расчуленасць і сляза паэта вельмі зразумелыя і выклікаюць шчырае разумення чытача.
У творчасці Янкі Сіпакова жывуць спагада да чалавека, звера, расліны – спадчынная, традыцыйная рыса беларускай літаратуры – вызначаючы характар лірычнага героя яго паэзіі.
Прыхільнасць Янкі Сіпакова да строгіх класічных форм, многімі стагоддзямі развіцця сусветнай літаратуры, выражаецца і ў звароце да больш складанай формы санета – чатырнаццацірадковага верша, напісанага ямбам, у якім спалучаюцца два чатырохрадкоўі і два трохрадкоўі, аб'яднаныя пэўнай рыфмоўкай (звычайна рыфмаграма санета наступная: абба абба ввг дгд). Як зазначыў Максім Багдановіч, у першых васьмі радках развіваецца тэма, а ў наступных робіцца заключэнне. Асаблівая сэнсавая нагрузка прыпадае на апошні радок санета ("санетны замок"), нават на яго апошняе слова. ЯнкаСіпакоў, звяртаючыся да гэтай класічнай формы верша, ужывае яшчэ болей складаную структуру – вянок, у які ўваходзяць 15 санетаў. Як кветкі ў вянку, гэтыя творы пераплятаюцца радкамі: кожны санет пачынаецца апошнім радком ("замком") папярэдняга твора. Пятнаццаты санет (магістрал) складаецца з першых радкоў папярэдніх санетаў.
Абраўшы такую вытанчаную і прыгожую форму, Янка Сіпакоў прысвячае яе, натуральна, жанчыне. Вянок санетаў "Жанчына" ўзвышае яе на вышыню ідэалу, услаўляючы дабрыню, красу, каханне, высокае прадназначэнне жанчыны ў свеце. Вось магістрал гэтага вянка:
Ад рук, ад вуснаў, ад вачэй тваіх
Няма нічога ласкавей на свеце.
З'яднала нас прырода удваіх,
У мы дабрэем пры табе, як дзеці
Тваё жыццё – як бліскавіцы міг,
Твая усмешка век нам цёпла свеціць.
Спяшаем да цябе з нягод усіх,
Як на кругі свае спяшае вецер.
А ты – святая, як сама любоў –
Раджала фараонаў і рабоў,
Каб жыццядайнасць не магла спыніцца.
Ты – маці, жонка; ты – дачка, сястра,
Твая заўсёды гожая пара.
Дазволь, жанчына, у ногі пакланіцца.
Арыгінальнасць гэтага санета, як і вянка санетаў Янкі Сіпакова, не ў змесце (ідэя вершаў даволі простая: выказаць удзячнасць жанчыне), а ў незвычайнай форме. Аднак ніхто не будзе аспрэчваць і важнасць звычайнага добрага, спагаднага слова.
У творчай манеры паэта нечакана суіснуюць палярныя формы верша: класічныя "цвёрдыя" жанры і сучасная разняволеная форма верлібра (свабодны ад рыфмы і традыцыйнага памеру верш, у аснове рытму якога – чаргаванне аднатыпных вершаваных інтанацыйна-сэнсавых перыядаў). Верлібр з'яўляецца тыповым для Янкі Сіпакова спосабам паэтычнага мыслення.
Марозікам пахне капуста,
Жаўруковаю песняй – яблык,
Вераснем – сопкая бульба,
Расой – агурок крамяны,
Селядзец – глыбінёй акіяна,
Сонцам – акраец хлеба,
Ветрам і небам – піва...
А стол пахне добрай вячэрай.
Прыходзь да мяне, свет, вячэраць!
У гэтым вершы спалучаюцца канкрэтна-пачуццёвыя вобразы (стравы) з умоўна-асацыятыўнымі (яблык пахне жаўруковай песняй). Умоўнае запрашэнне ўсяго свету на вячэру перадае шырыню душы лірычнага героя і яго аптымістычнае светаадчуванне, усмешлівы, лагодны настрой, цэльнасць натуры.
Верлібры, у адрозненне ад класічных форм, сведчылі пра наяўнасць рацыянальнага пачатку у прыродзе таленту Янкі Сіпакова і яго схільнасць да прозы.
Вынікам арганічнага суіснавання лірычнага і эпічнага спосабаў адлюстравання свету і паглыблення гістарычнага мыслення Янкі Сіпакова стала незвычайная для беларускай літаратуры кніга "Веча славянскіх балад", якая стала галоўнай кнігай паэта і заслужыла справядліва высокую ацэнку даследчыкаў. У "Веча славянскіх балад" увайшло 96 балад самых розных славянскіх народаў, некаторыя з якіх ужо не існуюць. Паэт асэнсоўвае ў мастацкай форме гісторыю славянства, заглыбляючыся паслядоўна ў кожнае стагоддзе, пачынаючы з ХХ ст. і заканчваючы І ст. (праславянская балада). На канкрэтных гістарычных сітуацыях паэт паказвае сутнасць славянскага характару і славянскага феномену ўвогуле ў сусветнай гісторыі.
Янка Сіпакоў сведчыў, што задума кнігі выспела тады, калі ён нечакана адкрыў для сябе, што славяне на працягу ўсёй сваёй гісторыі амаль ніколі не нападалі самі, а ўвесь час бараніліся ад ваяўнічых захопнікаў. Крыніцай матэрыялу для паэта быў найперш фальклор розных народаў, а таксама кнігі і даведнікі па гісторыі. Аднак фактычны матэрыял неабходна было асабіста пераасэнсаваць, і тут паэту як найлепш прыдаўся жанр балады – невялікага ліра-эпічнага твора, у якім праз напружаны сюжэт перадаецца легендарна-гераічны або казачна-фантастычны свет. У баладах Янкі Сіпакова асаблівая, незвычайная атмасфера, узвышаная танальнасць, моцная пачуццёвая аснова, якая ўтварае адзінае з чытачом эмацыянальнае поле.
У баладзе "Грунвальд" ярка ўвасоблена ідэя аб'яднання славян у барацьбе супраць агульнага ворага – немцаў-"крыжакоў":
Клінам войска гордым
На багной паляне
Расшчапляюць ордэн
Рыцарскі славяне.
Каб было вядома,
Дзе свае яскрава, –
Па пучку саломы
Пачапілі славы.
Ордэн ціха вяне,
Тонуць воі ў твані...
І куды ні глянеш –
Скрозь адны славяне.
Аднаўляючы паэтычным словам гераічныя падзеі XV ст., Янка Сіпакоў захоўвае жанравыя адзнакі балады: рамантычны пафас, значнасць апісаных падзей, дынамізм сюжэту.
Як і балада "Грунвальд", балада "Урок" напісана на гістарычнай аснове і расказвае пра рэальны факт расстрэлу гітлераўскімі захопнікамі трохсот вучняў разам з настаўнікам Мілае Паўловічам (успамін, у сувязі з гэтым такі ж лёс рэальнага польскага настаўніка Януша Корчака і героя аповесці "Сотнікаў" Васіля Быкава настаўніка Алеся Іванавіча Мароза, лёс многіх светароў, якія загінулі разам з тымі, каго вучылі дабру. Гэтая балада творча пераплятаецца з "Рэквіемам" па кожным чацвёртым Анатоля Вярцінскага.
Кніга "Веча славянскіх балад" Янкі Сіпакова вылучае агульнае ў славянскім характары: гуманізм, дабрату і ахвярнасць, нязломнасць у самых трагічных гістарычных сітуацыях.
Падобная ідэя вызначае і змест паэмы "Одзіум", прысвечанай чарнобыльскай трагедыі. Твор, напісаны на мяжы паэзіі і прозы, стаў значнай з'явай у беларускай літаратуры, засведчыўшы той факт, што творчая індывідуальнасць Янкі Сіпакова аднолькава свабодна выяўляецца і ў паэтычных, і ў празаічных жанрах. І ўсё ж Янка Сіпакоў – перш за ўсё паэт па спосабе рамантычнага ўспрымання жыцця.
Янка (Іван) Данілавіч Сіпакоў нарадзіўся 15 студзеня 1936 г. у вёсцы Зубарэвічы Аршанскага раёна Віцебскай вобласці. За сувязь з партызанамі яго бацькі былі закатаваны ў гестапа, а шасцігадовы Іван і дзве яго сястры засталіся сіротамі і выхоўваліся ў цёткі. Сваю аўтабіяграфію паэт назваў "Замаразкі на першацвет" і падкрэсліваў, што, на яго думку, фарміраванне біяграфіі заканчваецца разам з дзяцінствам, а далей чалавек толькі развівае тое, што закладзена з малых год. Магчыма, так адбываецца не ў кожнага, але характар Янкі Сіпакова і сапраўды вызначыла трагедыя дзяцінства – вайна, якая дала яму праз лёс бацькоў трагічны ўрок грамадзянскасці і гуманізму, што праз усё жыццё вызначала жыццёвую і творчую пазіцыю паэта.
Пісаць вершы Янка Сіпакоў пачаў у школьным узросце, а надрукаваў першы верш у раённай газеце ў 16 гадоў. Яшчэ ў школьныя гады ён стаў працаваць паштальёнам, каб матэрыяльна дапамагаць сям'і, затым скончыў факультэт журналістыкі Беларускага дзяржаўнага універсітэта, дзе вучыўся разам з Анатолем Вярцінскім, Рыгорам Барадуліным, Міхасём Стральцовым і іншымі прадстаўнікамі "філалагічнага" пакалення, шліфуючы ва ўзаемадачыненнях свой талент. Затым працаваў у часопісах "Вожык", "Маладосць", "Беларусь", выдавецтве "Беларуская энцыклапедыя".
Аўтар зборнікаў паэзіі "Сонечны дождж" (1960), "Лірычны вырай" (1965), "Дзень" (1968), "З вясны ў лета" (1972), "Веча славянскіх балад" (1973, Дзяржаўная прэмія БССР), "У поўдзень, да вады" (1976), "Вочы ў вочы" (1978), "Усміхніся мне" (1984), паэм у прозе "Ахвярны двор" (1991), прытчаў "Тыя, што ідуць" (1993), аповесцей і апавяданняў "Крыло цішыні" (1976), "Жанчына сярод мужчын" (1980), "Усе мы з хат" (1982), "Спадзяванне на радасць" (1983), "Пяць струн" (1984), "Сад людзей" (1985), "Журба ў стылі рэтра" (1990).
Дамінантай лірычнага характару ў паэзіі Янкі Сіпакова з'яўляецца душэўнасць, прага дабрыні і ўзаемаразумення, трывога за чалавека. Сцвярджаючы гуманістычныя ідэалы, паэт нібы бярэ на сябе боль другога чалавека:
Дзе нам баліць, там і душа,
З душы ўвесь чалавек сатканы.
Дзе нам баліць, там і душа:
З душы ўвесь чалавек сабраны.
Мы адчуваем нечакана:
Дзе нам баліць, там і душа.
Таму чым большая душа, –
Даўжэй шчымяць і ныюць раны.
Дзе нам баліць, там і душа:
З душы ўвесь чалавек сабраны.
Гэты верш Янкі Сіпакова напісаны ў форме трыялета – васьмірадкоўя, у якім два першыя і два апошнія, а таксама першы і чацвёрты радок аднолькавыя. Асаблівая, сэнсавая рытмічная нагрузка падае, такім чынам, на радок, які паўтараецца тройчы (адсюль і назва "трыялет"). Апорны радок у трыялеце Янкі Сіпакова перадае балючую трывогу за чалавека, ахвярны сэнс яго прадназначэння ў свеце.
Класічная "цвёрдая" форма надае гэтаму вершу Янкі Сіпакова асаблівую кампазіцыйную строгасць, выверанасць, гармонію. Калі ўспомніць, што ў музычнай актаве таксама восем нот і паспрабаваць суаднесці кожны радок з пэўнай нотай, можна нават пачуць мелодыю гэтага верша, у якім так шчымліва перададзены душэўны стан лірычнага героя.
Сугучны па настроі, змесце і ідэі і наступны трыялет Янкі Сіпакова:
Не ведаю, што робіцца са мной:
Ад дабраты я плачу чалавечай,
Заўсёды плачу ад спагады нечай –
Не ведаю, што робіцца са мной!
А крыўда не ўгінае мае плечы,
Не нікну перад подласцю самой...
Не ведаю, што робіцца са мной –
Ад дабраты я плачу чалавечай.
Тут апорны радок прымушае задумацца над тым, што дабрата і спагада, на жаль, сустракаюцца ў чалавечых узаемаадносінах не часцей, чым крыўда і подласць. З крыўдай і подласцю чалавек вымушаны змагацца, а вось дабрату і спагаду трэба ўмець заўважаць і цаніць, што бывае рэдка. Таму расчуленасць і сляза паэта вельмі зразумелыя і выклікаюць шчырае разумення чытача.
У творчасці Янкі Сіпакова жывуць спагада да чалавека, звера, расліны – спадчынная, традыцыйная рыса беларускай літаратуры – вызначаючы характар лірычнага героя яго паэзіі.
Прыхільнасць Янкі Сіпакова да строгіх класічных форм, многімі стагоддзямі развіцця сусветнай літаратуры, выражаецца і ў звароце да больш складанай формы санета – чатырнаццацірадковага верша, напісанага ямбам, у якім спалучаюцца два чатырохрадкоўі і два трохрадкоўі, аб'яднаныя пэўнай рыфмоўкай (звычайна рыфмаграма санета наступная: абба абба ввг дгд). Як зазначыў Максім Багдановіч, у першых васьмі радках развіваецца тэма, а ў наступных робіцца заключэнне. Асаблівая сэнсавая нагрузка прыпадае на апошні радок санета ("санетны замок"), нават на яго апошняе слова. ЯнкаСіпакоў, звяртаючыся да гэтай класічнай формы верша, ужывае яшчэ болей складаную структуру – вянок, у які ўваходзяць 15 санетаў. Як кветкі ў вянку, гэтыя творы пераплятаюцца радкамі: кожны санет пачынаецца апошнім радком ("замком") папярэдняга твора. Пятнаццаты санет (магістрал) складаецца з першых радкоў папярэдніх санетаў.
Абраўшы такую вытанчаную і прыгожую форму, Янка Сіпакоў прысвячае яе, натуральна, жанчыне. Вянок санетаў "Жанчына" ўзвышае яе на вышыню ідэалу, услаўляючы дабрыню, красу, каханне, высокае прадназначэнне жанчыны ў свеце. Вось магістрал гэтага вянка:
Ад рук, ад вуснаў, ад вачэй тваіх
Няма нічога ласкавей на свеце.
З'яднала нас прырода удваіх,
У мы дабрэем пры табе, як дзеці
Тваё жыццё – як бліскавіцы міг,
Твая усмешка век нам цёпла свеціць.
Спяшаем да цябе з нягод усіх,
Як на кругі свае спяшае вецер.
А ты – святая, як сама любоў –
Раджала фараонаў і рабоў,
Каб жыццядайнасць не магла спыніцца.
Ты – маці, жонка; ты – дачка, сястра,
Твая заўсёды гожая пара.
Дазволь, жанчына, у ногі пакланіцца.
Арыгінальнасць гэтага санета, як і вянка санетаў Янкі Сіпакова, не ў змесце (ідэя вершаў даволі простая: выказаць удзячнасць жанчыне), а ў незвычайнай форме. Аднак ніхто не будзе аспрэчваць і важнасць звычайнага добрага, спагаднага слова.
У творчай манеры паэта нечакана суіснуюць палярныя формы верша: класічныя "цвёрдыя" жанры і сучасная разняволеная форма верлібра (свабодны ад рыфмы і традыцыйнага памеру верш, у аснове рытму якога – чаргаванне аднатыпных вершаваных інтанацыйна-сэнсавых перыядаў). Верлібр з'яўляецца тыповым для Янкі Сіпакова спосабам паэтычнага мыслення.
Марозікам пахне капуста,
Жаўруковаю песняй – яблык,
Вераснем – сопкая бульба,
Расой – агурок крамяны,
Селядзец – глыбінёй акіяна,
Сонцам – акраец хлеба,
Ветрам і небам – піва...
А стол пахне добрай вячэрай.
Прыходзь да мяне, свет, вячэраць!
У гэтым вершы спалучаюцца канкрэтна-пачуццёвыя вобразы (стравы) з умоўна-асацыятыўнымі (яблык пахне жаўруковай песняй). Умоўнае запрашэнне ўсяго свету на вячэру перадае шырыню душы лірычнага героя і яго аптымістычнае светаадчуванне, усмешлівы, лагодны настрой, цэльнасць натуры.
Верлібры, у адрозненне ад класічных форм, сведчылі пра наяўнасць рацыянальнага пачатку у прыродзе таленту Янкі Сіпакова і яго схільнасць да прозы.
Вынікам арганічнага суіснавання лірычнага і эпічнага спосабаў адлюстравання свету і паглыблення гістарычнага мыслення Янкі Сіпакова стала незвычайная для беларускай літаратуры кніга "Веча славянскіх балад", якая стала галоўнай кнігай паэта і заслужыла справядліва высокую ацэнку даследчыкаў. У "Веча славянскіх балад" увайшло 96 балад самых розных славянскіх народаў, некаторыя з якіх ужо не існуюць. Паэт асэнсоўвае ў мастацкай форме гісторыю славянства, заглыбляючыся паслядоўна ў кожнае стагоддзе, пачынаючы з ХХ ст. і заканчваючы І ст. (праславянская балада). На канкрэтных гістарычных сітуацыях паэт паказвае сутнасць славянскага характару і славянскага феномену ўвогуле ў сусветнай гісторыі.
Янка Сіпакоў сведчыў, што задума кнігі выспела тады, калі ён нечакана адкрыў для сябе, што славяне на працягу ўсёй сваёй гісторыі амаль ніколі не нападалі самі, а ўвесь час бараніліся ад ваяўнічых захопнікаў. Крыніцай матэрыялу для паэта быў найперш фальклор розных народаў, а таксама кнігі і даведнікі па гісторыі. Аднак фактычны матэрыял неабходна было асабіста пераасэнсаваць, і тут паэту як найлепш прыдаўся жанр балады – невялікага ліра-эпічнага твора, у якім праз напружаны сюжэт перадаецца легендарна-гераічны або казачна-фантастычны свет. У баладах Янкі Сіпакова асаблівая, незвычайная атмасфера, узвышаная танальнасць, моцная пачуццёвая аснова, якая ўтварае адзінае з чытачом эмацыянальнае поле.
У баладзе "Грунвальд" ярка ўвасоблена ідэя аб'яднання славян у барацьбе супраць агульнага ворага – немцаў-"крыжакоў":
Клінам войска гордым
На багной паляне
Расшчапляюць ордэн
Рыцарскі славяне.
Каб было вядома,
Дзе свае яскрава, –
Па пучку саломы
Пачапілі славы.
Ордэн ціха вяне,
Тонуць воі ў твані...
І куды ні глянеш –
Скрозь адны славяне.
Аднаўляючы паэтычным словам гераічныя падзеі XV ст., Янка Сіпакоў захоўвае жанравыя адзнакі балады: рамантычны пафас, значнасць апісаных падзей, дынамізм сюжэту.
Як і балада "Грунвальд", балада "Урок" напісана на гістарычнай аснове і расказвае пра рэальны факт расстрэлу гітлераўскімі захопнікамі трохсот вучняў разам з настаўнікам Мілае Паўловічам (успамін, у сувязі з гэтым такі ж лёс рэальнага польскага настаўніка Януша Корчака і героя аповесці "Сотнікаў" Васіля Быкава настаўніка Алеся Іванавіча Мароза, лёс многіх светароў, якія загінулі разам з тымі, каго вучылі дабру. Гэтая балада творча пераплятаецца з "Рэквіемам" па кожным чацвёртым Анатоля Вярцінскага.
Кніга "Веча славянскіх балад" Янкі Сіпакова вылучае агульнае ў славянскім характары: гуманізм, дабрату і ахвярнасць, нязломнасць у самых трагічных гістарычных сітуацыях.
Падобная ідэя вызначае і змест паэмы "Одзіум", прысвечанай чарнобыльскай трагедыі. Твор, напісаны на мяжы паэзіі і прозы, стаў значнай з'явай у беларускай літаратуры, засведчыўшы той факт, што творчая індывідуальнасць Янкі Сіпакова аднолькава свабодна выяўляецца і ў паэтычных, і ў празаічных жанрах. І ўсё ж Янка Сіпакоў – перш за ўсё паэт па спосабе рамантычнага ўспрымання жыцця.
Уважаемый посетитель, Вы зашли на сайт как незарегистрированный пользователь.
Мы рекомендуем Вам зарегистрироваться либо войти на сайт под своим именем.
Мы рекомендуем Вам зарегистрироваться либо войти на сайт под своим именем.